Son zamanlarda Türkiyədə tenqriçilik inancı gənclər arasında geniş yayılmağa başlayıb. Gənclər sosial mediada açıq şəkildə İslamı inkar edir, tenqriçiliyə ibadət etməyə başladıqlarını bildirir və digərlərini də dəvət edirlər. Yayılan bu kimi paylaşımlar həmin ideologiyanın getdikcə güclənməkdə olduğunu göstərir.
Modern.az mövzu ilə bağlı dini sahə üzrə araşdırmaçı jurnalist Kənan Rövşənoğlunun fikrini öyrənib.
Onun sözlərinə görə, Türkiyədə və Azərbaycanda 1940-cı illərdən bu yana türk millətçiliyi ideologiyasının içində tenqriçilik düşüncəsi olub. Xüsusilə 1980-ci illərə qədər bu düşüncə davam edib:
“O dövrdə qədim türk inanclarından olan şamanizmə və tenqriçiliyə yönəlmə güclü olub. Amma Türkiyədə islamçılıq yüksəlişi dövründə bu bir az arxa plana keçdi. Klassik millətçi partiyalar da iqtidar partiyası ilə yaxınlaşmağa başlayandan sonra bu ideologiya geri düşdü. Bu düşüncə hələ də var, sadəcə kütləvi deyil”.
Müsahibimiz bildirib ki, bu günlərdə həmin ideologiyanın yenidən ortaya çıxmasının səbəbi hakimiyyətdə olanlara etirazlarını bildirməkdir:
“Türkiyədə hazırda hakimiyyətdə islamçılar hakimdir. Onlara qarşı tənqid, müxalif fikirlər yüksəldikcə, bu kimi düşüncələr ortaya çıxır. Amma bunun konkret ölçüsü yoxdur. Kimsə durub deyə bilməz ki, Türkiyədə 100 min nəfər tenqriçi var”.
O qeyd edib ki, tenqriçilik sistemli şəkildə bir din deyil:
“Bu inanc sadəcə olaraq qədim türk inancı olaraq miras kimi qalır. Bu düşüncənin sistemi, inanc əsasları, kitabı, sərhədləri, tələbləri, öhdəlikləri varmı?! İnanc bir həyat tərzidir, inananlar üçün həyatın müxtəlif məqamlarına aid olan qaydalar müəyyən edir. Tenqriçilikdə bu varmı?! Bilirik ki, qədim türklərdən qalan tenqriçilik, şamanizm, Göy tanrı inancı var. Amma bunların ümumi sistemi varmı?!".
“Bir az macərapərəstlik, bir az da İslamda ərəbçiliyə hörmət göstərilməsinə reaksiya olaraq bu fikir ortaya çıxıb. İslamı ərəbçilik olaraq göstərənlər qədim inanclarına qayıtdıqlarını nümayiş etdirmək üçün bu gün sosial medianın gücündən istifadə edirlər. Amma belə bir inanc sistemli olaraq yoxdur. Bu inanc sadəcə qədim düşüncələrdən ibarətdir. Ona görə də bunu ciddi bir sosial hadisə olaraq görə bilmərik. Hələ ki bunun əlamətləri yoxdur”,-K.Rövşənoğlu bildirib.