Balıqların kürüləmə dövrü ilə əlaqədar 2023-cü il mayın 1-dən sənaye balıq ovuna tətbiq edilən moratoriumun müddəti sentyabrın 1-də bitib. Artıq balıq ovu və satışı daha çox genişlənəcək. Bəs balıq satışındakı qarşılaşılan problemlər nələrdir? Bakıda satılan balıqların təzəliyini və ya köhnəliyni necə yoxlamaq olar? Alıcılar məhsulu alarkən necə aldana bilərlər? Balıq satışı ilə məşğul olanlar xüsusi icazə ilə fəaliyyət göstərirlər, yoxsa onlardan bu tələb olunmur?
Azad İstehlakçılar Birliyinin (AİB) sədri Eyyub Hüseynov Modern.az-a bildirib ki, balıq hər zaman yeyilən istehlak malıdır:
"Balıq həm çox qidalı, həm də çox təhlükəli məhsuldur. Yüksək risk qrupuna aid edilmiş məhsullar siyahısına aiddir, xüsusən də bura hisə verilmiş balıqlar aiddir. Biz illərdir görürük ki, küçələrdə düzənsiz formada balıq satışı aparılır. Amma artıq düşünürəm ki, "Yaşıl bazar" balıqların saxlanıldığı və satıldığı yer kimi mərkəzləşir. Balıqlar orada buzlar içində saxlanılır. İstehlakçı əli ilə də ona toxuna bilir. Bu, standartlarına uyğun bir şəkildə satışdır. Balığın belə yerdən alınması məsləhət görülür”.
E.Hüseynovun sözlərinə əsasən, balıq alarkən bir neçə nüansa diqqət yetirmək lazımdır:
"Əgər balığın gözləri batıqdırsa, pulları qopuqdursa, qulağının altı tünd qaradırsa, bu, köhnə məhsul ola bilər. Ciddi balıq satışı yerlərində köhnə balıq satılmır. Standartlara uyğun satılan yerlərdə hər vaxt balıq alına bilər. Balıq tutumu ayrı-ayrı şəxslər tərəfinən müəyyən kvota əsasında həyata keçirilir. Çox antisanitar və təhlükəli balıq bazarı Quba-Bakı yolunun üzərindədir. Neçə ildir orada fəaliyyət göstərir. Azad İstehsalçılar Birliyinin müşahidələri göstərir ki, Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyinin böyüdüb saxladığı balıqlar dənizə buraxıldıqda ora öyrəşə bilmirlər. Onlar sahilə yaxın yerlərdə üzürlər, bunlar əsasən nərə balıqları olur və adamlar onu tuturlar. Daha sonra isə Bakı-Quba yolu üzərindəki balıq bazarında satırlar. Bu yolverilməz haldır. Azərbaycanda ən ciddi problemlərdən biri də Çindən gətirilən balıq tutmaq üçün torlardır. Bu torlar sanki birdəfəlik istifadə üçün uyğundur, bəzən içərisində küllü miqdarda balıq dolaşır və onlar çıxa bilmirlər, ölürlər. Balıq tutanlar həmin toru çox gec çıxarakən külli miqdarda balığın ölməsinə səbəb olur”.
Eyyub Hüseynov qeyd edib ki, balıqçılıq da ovçuluğun bur növüdür:
“Ov mövsümündə balıq tutmağa icazə verilir. Tutulmasına icazə verilməyən və xüsusi icazə əsasında nərə balıqları tutula bilər. Lakin Xaçmaz və Salyan zonasında bu balıqların tutulması halları ilə qarşılaşırıq. Gərək elə şəxslər barəsində tədbir görülsün”.
Onun sözlərinə görə, Bakıda köhnə balıq satışı aparılan yerlər müşahidə olunur:
"Məsələn, biz Keşlə bazarındakı balıq saxlama yerlərini yaxşı hesab etmirik. Bir çox ölkələrdə diri balığın satışı həyata keçirilir. Saat 12-ə qədər diri balıq gətirilir və satılır. 12-dən sonra satış dayandırılır. Satış yalnız 6-cı və 7-ci günlər baş tutur. Yaxşı olardı ki, Azərbaycanda da diri balıq satışı həyata keçirilsin. Biz dəniz kənarı ölkəyik, ancaq buna baxmayaraq diri balıqların satışı həyata keçirilmir. Balıqdan şikayətçi olan şəxslər Qida Təhlükəsizliyinin “qaynar xətti” ilə əlaqə saxlayıb fikirlərini bildirə bilərlər". Gülarə Quliyeva